مقایسه طلا اصل و تقلبی | 10 راهکار ساده و تخصصی تشخیص طلا اصل

خرید طلا همیشه با دغدغه‌ٔ اصالت همراه بوده است. با وجود افزایش قیمت طلا و رواج فروش آنلاین، متأسفانه افراد سودجو با عرضهٔ طلای تقلبی و بدل، خریداران را دچار ضرر می‌کنند. آشنایی با روش‌های مقایسه طلا اصل و تقلبی نه‌تنها از هدررفت سرمایه جلوگیری می‌کند، بلکه باعث خریدی مطمئن و آگاهانه می‌شود.

در این مقاله به بررسی فرق بین طلا اصل و تقلبی و آموزش گام‌به‌گام آن می‌پردازیم که چطور طلا اصل را از تقلبی تشخیص دهیم.

روش‌های تشخیص طلا اصل و تقلبی

طلای واقعی معمولاً زنگ نمی‌زند، خورد نمی‌شود و در شرایط معمولی تغییر رنگ نمی‌دهد. در ادامه روش‌هایی را معرفی می‌کنیم که بتوان با آنها تا حد امکان فرق بین طلا اصل و تقلبی را تشخیص داد.

1. تست علامت یا حکاکی روی طلا (Hallmark / Stamp Test)
   جواهر طلا معمولاً دارای علامت حک‌شده‌ای است که نشان‌دهنده عیار (مثلاً ۱۰k، ۱۴k، ۱۸k، ۲۴k) یا کد مصنوعات طلا ‌(مثل ۳۷۵، ۵۸۵، ۷۵۰، ۹۹۹) و همچنین نام سازنده است.
   اگر عدد یا نشانی‌ غیر از موارد مرسوم دیده شود، ممکن است حک جعلی باشد یا طلا صرفاً آبکاری شده باشد.
   اما همیشه نمی‌توان به این روش اعتماد کامل داشت، چون ممکن است حک پاک شده باشد یا قطعه قدیمی باشد که علامتش از بین رفته است.
2. بررسی علامت‌های شناسایی حک شده روی طلا
   هر مصنوع طلا باید یا کد داشته باشد یا یک سری عدد به همراه حروف K، KT یا KP روی آن حک شده باشد. این اعداد و ارقام در واقع شناسنامه طلا هستند و ارزش و میزان طلای خالص موجود در آن را مشخص می‌کنند. اگر مصنوعی این اعداد و حروف را داشت، یعنی تماما از طلا ساخته شده و روکش و بدلی نیست.
   اگر روی قطعه طلا علامت‌هایی مانند “GP”، “GF”، “GEP”، “HGP” و غیره دیده شود، به معنی آن است که آن قطعه طلا تنها پوششی از طلا دارد (طلا آبکاری شده) و طلای خالص یا آلیاژ واقعی نیست.
3. تست پوست (Skin Test)
   طلا در تماس با پوست نباید باعث تغییر رنگ پوست شود. اگر قطعه طلا باعث سیاه یا سبز شدن پوست شود، احتمالاً تقلبی است یا ترکیبی از فلزات دیگر دارد.
   البته اگر طلا را روی پوست آرایش شده قرار دهید و رد سیاهی بر روی آرایش باقی بماند، ممکن است طلا واقعی باشد(چون طلا با آرایش واکنش می‌دهد).
4. تست وزن و اندازه (Size & Weight Test)
   طلا فلزی بسیار متراکم است. اگر قطعه‌ای بزرگ باشد ولی وزن کم داشته باشد، ممکن است تقلبی باشد.
   می‌توان آن را با یک قطعه طلای واقعی مقایسه کرد یا از کولیس و ترازو استفاده کرد. چگالی طلای خالص حدود 19.3 گرم بر سانتی‌متر مکعب است. می‌توانید با ترازو و ظرف آب وزن و حجم را اندازه بگیرید و مقایسه کنید. اختلاف زیاد از تقلبی بودن خبر می‌دهد.
5. تست آهنربا (Magnet Test)
   گاهی اوقات برای کاهش قیمت زیورآلات، روی آهن روکش طلا می‌کشند و به عنوان طلا به مشتری عرضه می‌کنند. طلا خاصیت مغناطیسی ندارد. پس کافیست یک آهنربا را به قطعه طلا نزدیک کنید اگر قطعه طلا به آهن‌ربا جذب شود، احتمالاً واقعی نیست.
   اما این روش همیشه قطعی نیست، چون بعضی فلزهای آلیاژی ممکن است نیز غیرمغناطیسی باشند و باعث گمراهی شما شوند.
6. تست شناور بودن (Float Test)
   طلای واقعی به دلیل چگالی بالا باید در آب فرو رود یا دست‌کم روی سطح شناور نماند. اگر قطعه شناور باشد، احتمالاً طلا نیست.
7. تست خراش روی سرامیک (Ceramic Scratch Test)
   اگر قطعه طلا را روی سطح یک ظرف سرامیک بدون لعاب بکشید، اگر روی ظرف رد طلایی به جا مانده باشد، طلای شما اصل است. اگر رد آن طوسی یا سیاه باشد، یعنی از جنس نقره است. حواستان باشد که این کار باعث ایجاد خش روی سطح طلا می‌شود.
8. تست با اسید (Acid Tests)

   • سرکه (Vinegar): چند قطره سرکه روی فلز بریزید اگر تغییر رنگ دهد، به احتمال زیاد تقلبی است. زیرا طلای تقلبی و بدل خیلی سریع در سرکه سیاه می‌شود.

   • اسید نیتریک (Nitric Acid): ابتدا فلز روی سنگ مشکی کشیده می‌شود تا رد بگذارد، سپس اسید نیتریک روی رد اعمال می‌شود. اگر رد باقی بماند، ممکن است واقعی باشد. اگر از بین رفت، تقلبی است.
     اگر رد باقی ماند، گاهی از «اَقوا رِجیا» (آب سلطانی: ترکیبی از اسید نیتریک و اسید هیدروکلریک) استفاده می‌شود چون این مخلوط طلا را حل می‌کند. اگر رد با آن از بین برود، طلا واقعی است.
     از آنجا که اسیدنیتریک به طلا آسیب می‌رساند بهتر است این کار را به متخصص و طلافروش با تجربه بسپارید.
     

9.  تست‌های تخصصی ماشینی (Machine Tests)

   • تستر الکترونیکی (مثل دستگاه Sigma Metalytics): این دستگاه مقاومت فلز را می‌سنجد و می‌تواند فلزات زیر پوشش را تشخیص دهد.

   • طیف‌سنج XRF (XRF Spectrometer): با تابش اشعه ایکس به قطعه، اتم‌ها تحریک می‌شوند و تابش بازگشتی آن می‌تواند ترکیب فلز را شناسایی کند. این روش دقیق و سریع است و به قطعه آسیب نمی‌رساند.

10. راهنمایی یک طلافروش معتمد
    بهترین و مطمئن‌ترین راه در مقایسه طلا اصل و تقلبی این است که قطعه را نزد یک جواهرساز معتبر ببرید و از دستگاه‌ها و تجربه او استفاده کنید. هیچ آزمایش خانگی‌ صد در صد قطعی نیست، اما با آزمایش‌های خانگی می‌توانیم به طور تقریبی احتمال واقعی بودن طلا را بفهمیم.

مقایسه ویژگی ظاهری طلا اصل و تقلبی

یکی از اولین نشانه‌هایی که می‌تواند به ما در تشخیص طلا اصل از تقلبی کمک کند، ظاهر طلا است. هرچند در نگاه اول ممکن است طلای تقلبی شبیه طلای واقعی به نظر برسد، اما با دقت به جزئیات می‌توان تفاوت‌های مهمی میان آن‌ها پیدا کرد.
رنگ، وزن، کیفیت سطح، نوع حکاکی و حتی واکنش طلا به گذر زمان از شاخص‌هایی هستند که می‌توانند اصالت طلا را تا حد زیادی مشخص کنند. در ادامه به مهم‌ترین این تفاوت‌های ظاهری می‌پردازیم.

نکات طلایی برای خرید امن طلا

• همیشه از فروشگاه‌های معتبر با جواز اتحادیه طلا و جواهر خرید کنید.
• فاکتور رسمی با ذکر وزن، عیار، اجرت و مهر فروشگاه دریافت کنید.
• برای خرید آنلاین، سایت باید نماد اعتماد الکترونیک (اینماد) داشته باشد.
• هنگام خرید طلای دست دوم، تست اصالت حتماً انجام شود.

در نتیجه

تشخیص طلا اصل از تقلبی ترکیبی از دانش، تجربه و استفاده از ابزارهای مناسب است. هرچند روش‌های خانگی برای مقایسه طلا اصل و تقلبی می‌توانند در شناسایی اولیه کمک کنند، اما برای اطمینان کامل، مراجعه به متخصص یا طلافروش معتبر بهترین راهکار است.
آگاهی از این نکات باعث می‌شود با اطمینان و بدون استرس، خرید طلا انجام دهید و سرمایه‌تان را حفظ کنید.